Όλα ξεκίνησαν το 1946, όταν o εκκεντρικός Αυστραλός Roland Berrill και o Βρετανός Δρ. Lancelot Ware μοιράστηκαν το ίδιο τρένο. Ο Roland ήταν δικηγόρος που σπούδασε στην Αγγλία ενώ ο Δρ. Lancelot εκείνη την περίοδο ήταν φοιτητής στην Οξφόρδη. Μόλις είχε τελειώσει ο παραλογισμός του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και η ανάγκη να επικρατήσει η λογική ήταν πλέον επιτακτική.
Οι Berrill και Ware μαζί με τον καθηγητή ψυχολογίας και μετέπειτα πρώτο πρόεδρο της MENSA, Sir Cyril Burt, οραματίστηκαν μία κοινότητα ανθρώπων με υψηλή ευφυΐα οι οποίοι, χρησιμοποιώντας το ιδιαίτερο αυτό χαρακτηριστικό τους, θα μπορούσαν να προσφέρουν πίσω στην κοινωνία με τέτοιο τρόπο ώστε να μην ζήσει ξανά η ανθρωπότητα τέτοιες καταστροφικές στιγμές. Μία κοινότητα ανθρώπων χωρίς διακρίσεις, όπου το φύλο, η φυλή, η καταγωγή και η κοινωνική κατάσταση δεν θα είχαν σημασία. Έτσι η ιδέα για ένα τεστ ευφυΐας στάθηκε αφορμή για τη δημιουργία της MENSA. Ο Δρ. Lancelot Ware πιστώθηκε την ιδέα της δημιουργίας της MENSA – High IQ Society αλλά ο Roland Berrill είναι αυτός που την ίδρυσε με την συνήθη έννοια της κοινότητας την 1η Οκτωβρίου του 1946 στην Οξφόρδη. Η λέξη “MENSA” είναι λατινική και σημαίνει “στρογγυλό τραπέζι”, ως εκ τούτου ο οργανισμός είχε στόχο να φέρει γύρω από το ίδιο τραπέζι ανθρώπους κάθε υποβάθρου και κάθε άποψης, να συνδιαλέγονται και να συνεργάζονται ισότιμα. Ο σημαντικότερος στόχος της MENSA είναι αυτός της ανακάλυψης, της έρευνας και υποστήριξης της ανθρώπινης ευφυΐας, ως μέσο προώθησης της κοινωνίας.
Ο Berrill έγραψε τα πρώτα κείμενα αναφορικά με την MENSA αφού ήταν ο πρώτος που διετέλεσε ως Γενικός Γραμματέας του οργανισμού και πέθανε λίγα χρόνια μετά την ίδρυση του. Ο Δρ. Lancelot Ware έφυγε από την MENSA για αρκετά χρόνια, όμως αργότερα επέστρεψε και παρέμεινε μέλος μέχρι τον θάνατο του το 2000. Ο Ware ανακηρύχθηκε ως “Fons et Origo” εφόσον ήταν ο πατέρας της ιδέας της MENSA.
Στις 5 Οκτωβρίου 1953 ο Victor Serebriakoff αναλαμβάνει το τιμόνι της MENSA. Σε αυτόν οφείλεται η τεράστια ανάπτυξη που ακολούθησε. Από 120 μέλη το φθινόπωρο του 1953, φτάνουμε στα 600 μέλη τον Μάη του 1959, ενώ στις 30 Σεπτέμβρη 1960 ιδρύεται η Αμερικανική MENSA, η πρώτη εθνική MENSA εκτός της Αγγλίας. Ο Serebriakoff ταξιδεύει στην Αμερική και βοηθάει στο στήσιμο της. Μέσα σε έναν χρόνο η Αμερικανική MENSA αποκτά 641 μέλη, ενώ μέχρι το 1966 ο αριθμός των μελών εκτοξεύεται στα 9000.
Η πορεία της Mensa δεν ήταν χωρίς πισωγυρίσματα και δυσκολίες. Ο Victor Serebriakoff ενθουσιωδώς προσέφερε όλα τα ταλέντα του για την ανάπτυξη της Mensa τόσο στην Αγγλία όσο και στο εξωτερικό και πέτυχε να κρατήσει στη ζωή και να οδηγήσει στην ανάπτυξη τον νεοσύστατο οργανισμό. Χωρίς αυτόν, η Mensa δε θα υπήρχε σήμερα. Με τα δικά του λόγια: " Άνθρωποι συναντήθηκαν, έκαναν φίλους, παντρεύτηκαν, έγραψαν βιβλία και επιστημονικά άρθρα, δημιούργησαν συνεργασίες για δημιουργικές προσπάθειες όλων των ειδών, έχτισαν επιτυχημένες εμπορικές επιχειρήσεις, ομάδες και προγράμματα τεράστιας ποικιλίας. Πάνω από όλα, απολαύσαμε ο ένας την παρέα του άλλου σε εκατομμύρια συναντήσεις. Αισθάνομαι ότι έχω κάνει και λίγο καλό για να επανορθώσω για όλα τα σφάλματα και τις λανθασμένες αποφάσεις που πήρα σε μια μακρά υπερδραστήρια ζωή." Ο Victor Serebriakoff απεβίωσε την 1η Ιανουαρίου του 2000 σε ηλικία 87 ετών.
Οι γενικοί στόχοι του μη κυβερνητικού και μη κερδοσκοπικού οργανισμού συνοψίζονται στους παρακάτω:
- Αναγνώριση και προώθηση της ανθρώπινης ευφυΐας προς όφελος της ανθρωπότητας
- Υποστήριξη της έρευνας αναφορικά με τη φύση, τα χαρακτηριστικά και τις χρήσεις της ευφυΐας
- Δημιουργία ενός κοινωνικού περιβάλλοντος με πολλαπλά διανοητικά ερεθίσματα για τα μέλη του
Σήμερα έχουν δημιουργηθεί εθνικές λέσχες MENSA σε πάνω από 50 χώρες του κόσμου, ενώ υπάρχουν περισσότερα από 145.000 μέλη σε περίπου 100 χώρες. Τα μέλη του οργανισμού έχουν διαφορετικές διαδρομές, διαφορετικά επαγγέλματα, ηλικία που κυμαίνεται από 2 μέχρι 99 ετών και όλα τα ακαδημαϊκά επίπεδα.
H MENSA διοργανώνει ετησίως 3 μεγάλες Συναντήσεις (Annual Gathering), σε Ευρώπη, Αμερική και Ασία όπου συζητούνται σοβαρά θέματα της επικαιρότητας, φιλοσοφικά ζητήματα αλλά και καθημερινές ανησυχίες. Σε αυτά τα πλαίσια δίνονται διαλέξεις και οργανώνονται ομάδες δράσης. Ο οργανισμός έχει θεσπίσει επίσης ανταλλαγές στελεχών για την διαρκή ανανέωση και αξιοποίηση καινούριων πρακτικών και τεχνογνωσίας ενώ έχει ιδρύσει και ένα ίδρυμα στην Αμερική, το MENSA Foundation, το οποίο εκδίδει το δικό του επιστημονικό περιοδικό, κάνει έρευνες επάνω στην ανθρώπινη ευφυΐα και δίνει υποτροφίες για την υποστήριξη των μελών αλλά και των σκοπών της MENSA.
